Zaraza stadnicza

Jest to choroba pasożytnicza, która występuje na całym świecie. Do 1951 roku występowała również w Polsce. Mimo, że nas nie dotyczy bezpośrednio warto wiedzieć co ją wywołuje, jak wygląda przebieg choroby oraz ile trwa. 

Zarazę stadniczą wywołuje świdrowiec koński (łac. trypanosoma equiperdum). Do zakażenia pasożytem dochodzi podczas krycia. Trzeba to mieć szczególnie na uwadze gdy decydujemy się na zakup nasienia importowanego spoza Europy. Ostatni odnotowany przypadek wystąpienia zarazy stadniczej w Europie pada na rok 2004 (Rosja). Dla ciekawostki dodam, że w 2002 roku odnotowano przypadek wystąpienia choroby w Niemczech. 

Świdrowiec żeruje głównie na zwierzętach nieparzystokopytnych - koń i osioł. Jednak w warunkach laboratoryjnych pasożyt nie pogardził również innymi zwierzętami. Czas wylęgania pasożyta trawa od dwóch do dwunastu tygodni. Natomiast czas żerowania do kilku lat, z czego badania naukowe podają, że w Europie do 50% zarażonych koni pada do dwóch lat. Zarazy stadniczej w Polsce i Europie się nie leczy.

W pierwszym stadium choroby świdrowiec okupuje błonę śluzową układu moczowo-płciowego. W tym etapie występuje obrzęk zewnętrznych narządów płciowych oraz pojawiają się grudki i owrzodzenia tych części ciała. Może dojść także do lokalnej depigmentacji (utrata barwy) skóry warg sromowych/prącia. W okolicy warg, nozdrzy oraz powiek mogą pojawić się plamy bielacze (jaśniejsza skóra). Warto zaznaczyć, że depigmentacja skóry nie jest trwała - po pewnym czasie znika. Jako, że świdrowiec jest pasożytem nie powinno nas dziwić, że zwierzę traci apetyt oraz zaczyna tracić na wadze. Reakcją obronną organizmu może być również podwyższona temperatura.

W drugim etapie świdrowiec przenosi się do krwi swojego żywiciela. W tym czasie możemy zauważyć znaczną wrażliwość skóry zwierzęcia, pojawienie się obrzęków talarowatych - sierść układa się w różnych kierunkach, tworzy obręcze, które nie są trwałe. Głównie obrzęki występują na pośladkach, udach oraz bokach ciała. Podczas tego stadium można zauważyć obrzęk węzłów chłonnych oraz wycieki z dróg rodnych, oczu oraz nozdrzy. Zwierzę jest osłabione, widać postępującą utratę masy. Może dochodzić do niedowładów oraz porażeń.

Podczas trzeciego stadium choroby pasożyt znajduje się w płynie mózgowo-rdzeniowym. Skóra zwierzęcia jest bardzo wrażliwa - dochodzi do przeczulicy. Następuje porażenie nerwów ruchowych, porażenie nerwu twarzowego, które najczęściej dotyka lewej części pyska. Takie porażenie można rozpoznać po opadnięciu lewej małżowiny usznej, powieki oraz wargi. Konie mają problem z samodzielnym staniem. 

Jak mówi stare przysłowie - lepiej zapobiegać niż leczyć. Jako, że świdrowiec przemieszcza się z jednego żywiciela na drugiego podczas krycia warto zwrócić uwagę na badania koni przed rozmnażaniem. Jeśli wybieramy ogiera, który stacjonuje w Polsce bądź w Europie nie musimy obawiać się, że dojdzie do zarażenia, bo pasożyt obecnie nie występuje w naszych regionach. Jeśli jednak pokusimy się na konia spoza granic Europy warto mieć na uwadze takie badania - po co ryzykować zdrowiem naszych koni? Czy nie lepiej dopłacić trochę więcej i mieć pewność, że wszystko będzie okej? To samo tyczy się koni importowanych.